Przemoc seksualna jest jednym z najpoważniejszych naruszeń praw człowieka, a jej skutki są dalekosiężne, dotykając nie tylko ofiary, ale także całe społeczeństwo. Jest to temat trudny, lecz niezwykle ważny, szczególnie dla Polonii mieszkającej w Norwegii, gdzie różnice kulturowe, językowe oraz nieznajomość lokalnych przepisów mogą dodatkowo utrudniać dostęp do wsparcia i sprawiedliwości. W artykule tym przyjrzymy się, czym jest przemoc seksualna, jakie są jej formy, jakie prawa przysługują ofiarom zarówno w Polsce, jak i w Norwegii, oraz gdzie można szukać pomocy.
Czym jest przemoc seksualna?
Przemoc seksualna to każde działanie o charakterze seksualnym, które odbywa się bez zgody jednej ze stron. Może przybierać różne formy, takie jak:
Gwałt – zmuszenie do kontaktu seksualnego przy użyciu przemocy, groźby lub manipulacji.
Molestowanie seksualne – niechciane zachowania o charakterze seksualnym, takie jak dotyk, słowa, gesty.
Eksploatacja seksualna – wykorzystywanie osoby do celów seksualnych, często związane z handlem ludźmi.
Kazirodztwo – przemoc seksualna dokonywana przez członka rodziny.
Przemoc na tle seksualnym w związkach – przemoc seksualna, do której dochodzi w relacji partnerskiej.
W Norwegii przemoc seksualna jest również ściśle regulowana przez prawo. Główne przepisy prawne to:
Kodeks karny (Straffeloven) ,oraz Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy (Voldsoffererstatningsloven)
Więcej przepisów znajdziesz tutaj https://dinutvei.no/lover-beskyttelse/straff-seksuell-omgang-voldtekt/
Przemoc seksualna w Polsce jest ścigana na podstawie przepisów Kodeksu karnego. Główne artykuły, które odnoszą się do przemocy seksualnej dotyczącą gwałtu, przewidując karę pozbawienia wolności od 2 do 12 lat, odnoszą się do wykorzystania seksualnego osoby bezradnej lub niepoczytalnej, oraz dotyczący przymuszenia do czynności seksualnej.
Więcej znajdziesz tutaj https://fdds.pl/akty-prawne/wykorzystywanie-seksualne.html
https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/kodeks-karny-16798683/roz-25
Gdzie szukać pomocy?
W Norwegii istnieje wiele organizacji oraz instytucji, które oferują pomoc ofiarom przemocy seksualnej, zarówno w zakresie prawnym, jak i psychologicznym:
Krisesenteret (Centrum Kryzysowe): Ośrodki kryzysowe dla ofiar przemocy, w tym przemocy seksualnej. Oferują schronienie, wsparcie psychologiczne oraz prawne (www.krisesenter.com).
DIXI: Organizacja oferująca wsparcie dla ofiar przemocy seksualnej, w tym pomoc psychologiczną oraz doradztwo prawne (www.dixi.no).
Rådgivningskontor for kriminalitetsofre (RK): Biuro doradcze dla ofiar przestępstw, oferujące pomoc prawną i psychologiczną (www.rkk.no).
Policja (Politiet): W Norwegii policja ma obowiązek ścigania przestępstw na tle seksualnym. Można zgłosić przestępstwo osobiście w najbliższym komisariacie lub telefonicznie (numer alarmowy 112).
Lista ośrodków pomocy https://dinutvei.no/alle-hjelpetilbud/ w tym Centrum zasobów dla kobiet – usługi centrum kryzysowego dla kobiet uzależnionych od narkotyków, Trondheim, Biuro Opieki Rodzinnej Oslo Nord, Centrum kryzysowe Błękitnego Krzyża w Halden, SOS Kościoła, czy oferta dla osób powyżej 18 roku życia, która interesuje się seksualnie dziećmi, Alternatywa dla przemocy (ATV) — Finnmark i wiele innych.
Jak zgłosić przestępstwo w Norwegii? Zgłoszenie przestępstwa na tle seksualnym w Norwegii można dokonać na kilka sposobów:
Zgłoszenie bezpośrednie: Osobiście na komisariacie policji.
Zgłoszenie telefoniczne: Poprzez numer alarmowy 112 lub infolinię dla osób molestowanych seksualnie – 800 57 000
Zgłoszenie online: Na stronie internetowej policji można znaleźć informacje o możliwości zgłoszenia przestępstwa online, chociaż w przypadku przestępstw na tle seksualnym zaleca się kontakt osobisty.
Ale również https://www.helsenorge.no/pl/psykisk-helse/vold-og-overgrep/#przemoc-seksualna
Zdarzenie możesz zgłosić u swojego lekarza rodzinnego https://dinutvei.no/vold-i-naere-relasjoner/snakk-med-fastlegen-vold-overgrep/, pamiętaj że lekarz rodzinny może być dobrym partnerem do rozmowy i ma doświadczenie w kontaktach z ludźmi, którzy przeżywają trudne chwile.
Unge Relasjoner to czat dla młodych osób znajdujących się w nie zdrowym związku. Być może zastanawiasz się, czy jesteś ofiarą przemocy? A może zastanawiasz się, czy nie jesteś nadmiernie zazdrosny i niemiły dla osoby, z którą jesteś? Martwisz się o przyjaciela? https://dinutvei.no/vold-i-naere-relasjoner/unge-relasjoner/
W Polsce osoby, które doświadczyły przemocy seksualnej, mogą liczyć na wsparcie w różnych instytucjach i organizacjach:
Niebieska Linia: Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie (tel. 22 668 70 00, www.niebieskalinia.org).
Centrum Praw Kobiet: Organizacja oferująca pomoc prawną, psychologiczną oraz wsparcie dla kobiet doświadczających przemocy (www.cpk.org.pl).
Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”: Pomoc dla osób, które doświadczyły przemocy, w tym seksualnej.
Dla Polaków mieszkających w Norwegii bariera językowa może być dodatkowym wyzwaniem. Warto wiedzieć, że niektóre organizacje oferują wsparcie w języku polskim, a także można skorzystać z pomocy tłumacza podczas kontaktu z policją czy innymi instytucjami.
Organizacje oferujące wsparcie w języku polskim:
Ambasada RP w Oslo: Konsulat oferuje pomoc w nagłych przypadkach, w tym wsparcie dla ofiar przemocy (www.gov.pl/web/norwegia).
Jeśłi nie jesteś pewny, czy zostałeś wykorzystany przeczytaj informator https://dinutvei.no/seksuelle-overgrep/har-jeg-blitt-utsatt-for-et-seksuelt-overgrep/, ponieważ wielu osobom użycie słowa „gwałt” lub „napaść na tle seksualnym” w odniesieniu do tego, czego sami doświadczyli, zajmuje dużo czasu, czasem lat.
Jeśli zastanawiasz się czym są granice i czy dopuściłeś się napaści na tle seksualnym przeczytaj artykuł w tym linku https://dinutvei.no/seksuelle-overgrep/har-jeg-begatt-overgrep/
Przemoc seksualna to złożony problem, który wymaga odpowiedniego zrozumienia i wsparcia. Dla Polaków mieszkających w Norwegii dostęp do pomocy prawnej i psychologicznej jest możliwy zarówno w Polsce, jak i w Norwegii. Kluczowe jest jednak, aby ofiary przemocy wiedziały, gdzie szukać pomocy i jakie prawa im przysługują. Niezależnie od tego, gdzie się znajdujemy, zawsze istnieje możliwość uzyskania wsparcia, które może pomóc w przezwyciężeniu traumy i zapewnić sprawiedliwość.
Zachęcamy do oglądnięcia tematycznych spotów nakręconych przez Amnesty international. https://www.youtube.com/playlist?list=PL218OumsAMarffyGsAEKBf_TnmQf8LRlC
Napisz do nas https://bezprzemocy.no/o-projekcie/
red. Marta Czajkowska
Dodaj komentarz