Poniżej znajdziesz listę słów związanych z pandemią COVID-19, które mogą być pomocne. Wykaz jest regularnie uzupełniany:
adgang til Norge – możliwość wjazdu do Norwegii
alvorlig sykdom – poważna choroba
anbefaling – zalecenie
ankomst til Norge – przyjazd do Norwegii
antibac – żel antybakteryjny
apotek – apteka
arrangementer – imprezy (obowiązują ograniczenia w liczbie uczestników)
attest – zaświadczenie (np. o wyniku testu)
avlyse – odwołać
avstand – dystans
→ hold avstand til andre – utrzymuj dystans do ludzi
→ to meters avstand – dystans 2m
begrense sosiale kontakter – ograniczyć kontakty z innymi ludźmi
behov – potrzeba
beskjed – wiadomość, informacja
beskyttelse – ochrona
bortvisning (nekte av innreise) – wydalenie (niewpuszczenie do Norwegii, zawrócenie do kraju, z którego przyjechałeś)
bosatt i Norge – zameldowany na stałe w Norwegii
bostedsattest – poświadczenie stałego zameldowania
bot – mandat
bruk av munnbind – noszenie maseczki
bær – zbiorcza nazwa na owoce takie jak:
- blåbær – jagody
- bjørnebær – jeżyny
- bringebær – maliny
- jordbær – truskawki
- kirsebær – wiśnie
- markjordbær – poziomki
- multer – maliny-moroszki
- rips – czerwone porzeczki
- solbær – czarne porzeczki
- stikkelsbær – agrest
- tyttebær – borówki
bærplukker – osoba, zbierająca owoce takie jak truskawki, jeżyny, wiśnie
bøtelegges – ukarać mandatem
covid-19-forskriften – ustawa covidowa
covid-19-regelverket – ustawodawstwo covidowe
digital undervisning – nauczanie zdalne
digitalt – zdalnie, online
dokumentere – udokumentować
dose – dawka
→ den første dosen – pierwsza dawka
→ den andre dosen – druga dawka
døgn – doba
egen kohort – stała grupa (np. dzieci w przedszkolu)
egnet oppholdssted – odpowiednie miejsce (w kontekście odbywania kwarantanny)
engelsk virusvariant – brytyjski wariant koronawirusa (mutacja)
faste kontakter – stałe kontakty
forbud – zakaz
forkorte karantenetid – skrócić kwarantannę
fraråde reiser – odradzać podróży
fremvise en attest – okazać zaświadczenie
frisk – zdrowy
fullvaksinert – osoba w pełni zaszczepiona
fylke – województwo (w przybliżeniu)
følge reglene – przestrzegać zasad
gjennomføre karantenetiden – przejść, odbywać kwarantannę
gjennomgå covid-19 – przejść COVID-19
gjennomgått koronasykdom – przejście COVID-19
godkjenning – zaakceptowanie, uznanie, dopuszczenie
grensestasjon / grenseovergang / grenseovergangssted – przejście graniczne
gule land – żółte kraje: jeśli z nich jedziesz, nie obowiązuje Cię kwarantanna w Norwegii (zobacz mapkę na dole tej strony: https://www.fhi.no/nettpub/coronavirus/fakta/reiserad-knyttet-til-nytt-koronavirus-coronavirus/)
gå ut av karantene – zakończyć kwarantannę
helsetjenesten – służba zdrowia
hjemmekontor – praca zdalna
hjemmeskole – lekcje zdalne (szkoła)
holde seg hjemme – zostać w domu
holde hendene rene – myć ręce
hurtigtest / antygen hurtigtest – test antygenowy
husstand / egen husstand – własne gospodarstwo domowe
hytte / hytta – domek wypoczynkowy
håndtering av koronakrisen – radzenie sobie z kryzysem spowodowanym pandemią koronawirusa
immunitet (etter gjennomgått koronasykdom) – odporność (po przejściu COVID-19)
importsmitte – zakażenia przywożone z podróży zagranicznych
innendørs – w zamkniętych pomieszczeniach, w środku (przeciwieństwo do utendørs – na zewnątrz)
inngripende – drastyczne, inwazyjne (np. środki)
innføre – wprowadzić
innreise – wjazd (do Norwegii)
innreiseforbud – zakaz wjazdu
innreisekarantene – kwarantanna po przybyciu do Norwegii
innreiseregister – rejestr osób, które wjeżdżają do Norwegii
innreiseregistrering – rejestracja przed wjazdem do Norwegii (obowiązkowa)
innreiserestriksjoner – restrykcje dot. wjazdu do Norwegii
innstramming – zaostrzenie
inntektssikring for utestengte EØS-borgere – zabezpieczenie dochodów dla obywateli EOG, którym uniemożliwiono przyjazd do Norwegii
isolasjon – izolacja
karantene – kwarantanna
→ fritidskarantene – kwarantanna w czasie wolnym od pracy
→ innreisekarantene – kwarantanna po przybyciu do Norwegii
→ smittekarantene – kwarantanna po kontakcie z osobą zarażoną
→ ventekarantene – kwarantanna nakładana na osoby mieszkające wspólnie z osobą w smittekarantene – kwatantannie po kontakcie z osobą zarażoną
karantenebestemmelser – zasady kwarantanny
karantenehotell – hotel kwarantannowy
karantenetid – okres kwarantanny
klage – odwołać się, skarżyć się
kohort – grupa (np. w przedszkolu)
kollektivtransport – transport publiczny
kommune – gmina (w przybliżeniu)
kommunes nettsider – strony internetowe urzędów gmin
kommuneoverlege – naczelny lekarz gminny
korona / koronavirus – koronawirus
koronatest – test na COVID-19
koronastengt inntil videre – zamknięte do odwołania z powodu COVID-19
krav – wymóg
→ krav om testing – wymóg poddania się testowi na COVID-19
→ krav om innreisekarantene – wymóg poddania się kwarantannie wjazdowej
kritiske samfunnsfunksjoner – funkcje krytycznie ważne dla norweskiego społeczeństwa
krysse grensen – przekroczyć granicę
kvittering – potwierdzenie (np. rejestracji przed wjazdem do Norwegii)
lettelse – złagodzenie
munnbind – maseczka
muterte virusvarianter – zmutowane warianty koronawirusa
negativ test / negativt testresultat – negatywny wynik testu
nærkontakt – bliski kontakt (mniej niż 2m dystansu przez ponad 15min lub bezpośredni kontakt fizyczny)
nødvendig – niezbędny, konieczny
opphold på karantenehotell – pobyt w hotelu kwarantannowym
oppholdssted – miejsce przebywania (kwarantanny)
overholde karantene – przestrzegać kwarantanny
PCR-test – test PCR
plikt – obowiązek
private sammenkomster – prywatne spotkania (obowiązują ograniczenia w liczbie uczestników)
påbud om hjemmekontor – nakaz telepracy
pålegg – wymóg, obowiązek
regler – zasady
reiseforbud – zakaz podróży
retningslinjer – wytyczne
råd – porada, porady
røde land – czerwone kraje: jeśli z nich jedziesz, obowiązuje Cię kwarantanna w Norwegii (zobacz mapkę na dole tej strony: https://www.fhi.no/nettpub/coronavirus/fakta/reiserad-knyttet-til-nytt-koronavirus-coronavirus/)
servering av mat – podawanie, zamawianie jedzenia w restauracji
sitte i karantene – być w kwarantannie
Sjøfartsdirektorat – Urząd Morski (do niego należy kierować wnioski o zgodę na wjazd do Norwegii dla pracowników – søknad om unntak fra innreiserestriksjoner, link: https://www.sdir.no/innreisesoknad)
skjenking av alkohol – serwowanie alkoholu
slippe inn i landet – dostać się do Norwegii (dostać prawo wjazdu do Norwegii)
slippe karantene – uniknąć kwarantanny
slå ned smitten – zwalczać zakażenia
smitte – zakażenie
smitted med covid-19 – zakażony COVID-19
smitteforekomst – występowanie, przypadki zakażeń
smittenivå – poziom zakażeń
smitterisikoen – ryzyko zakażenia
smittesituasjonen – sytuacja związana z zakażeniami
smittesporing – kontrola zakażeń (organy odpowiedzialne za namierzanie kontaktów osób, które zachorowały na COVID-19)
smittespredning – rozprzestrzenianie się zakażeń
Smittestopp – aplikacja na telefon komórkowy zalecana w Norwegii w celu kontroli zakażeń; więcej na: https://www.helsenorge.no/smittestopp/
smittetallene – statystyki dot. zachorowań
smittetilfelle – przypadek zakażenia
smitteutbrudd – ognisko zakażeń
smittevern – ochrona przed zakażeniami
smittevernreglene – zasady bezpieczeństwa epidemiologicznego
smitteverntiltak – działania służące ochronie przed zakażeniem
smittsom – zaraźliwy
spore smitten – kontrolować zakażenia, namierzać osoby, które miały kontakt z chorym na COVID-19
spre seg – rozprzestrzenić się
stenge ned – zamknąć granice
straffbar – karalny
syk – chory
sykdom – choroba
sykehus – szpital
sykehusinnleggelse – hospitalizacja
syv døgn – siedem dni
søknad om unntak fra innreiserestriksjoner – wniosek o zgodę na wjazd do Norwegii dla wybranych kategorii pracowników, kierowany do Sjøfartsdirektoratet – Urzędu Morskiego, link: https://www.sdir.no/innreisesoknad
tapt inntekt – utracone dochody
teste seg – poddać się testowi
teste positivt – dostać pozytywny wynik testu na COVID-19
testkapasitet – możliwości testowania (najczęściej w kontekście gmin lub przejść granicznych)
testmetode – rodzaj testu
testplikt – obowiązek poddania się testowi
teststasjon – punkt testowania
testsvar = prøveresultat – wynik testu
tiltak / tiltakene – działania, środki
tiltaksnivå – poziom restrykcji:
→ tiltaksnivå A (særlig høyt) – poziom restrykcji bardzo wysoki
→ tiltaksnivå B (høyt) – poziom restrykcji wysoki
→ tiltaksnivå C (ganske høyt) – poziom restrykcji dość wysoki
tillatt – dozwolone
to meters avstand – dystans 2 metrów
trinn – etap (7 kwietnia br. władze norweskie ogłosiły 4-etapowy plan ponownego otwarcia Norwegii)
ulike kommuner – różne gminy
unngå – unikać
→ unngå nærkontakt – unikać bliskiego kontaktu
→ unngå unødvendige reiser – unikać niepotrzebnych podróży
unntak – wyjątek, wyjątki
unntatt fra krav (om testing) – niepodlegający wymogowi (testowania)
unødvendig utenlandsreise – podróż zagraniczna, która nie jest konieczna
utbrudd – ognisko zakażeń
utendørs – na zewnątrz, na świeżym powietrzu (przeciwieństwo do innendørs – w pomieszczeniu)
uttransportering – wydalenie z Norwegii (jako kara za niewłaściwe działanie)
uvaksinert – niezaszczepiony
vaksinasjon – szczepienie
vaksinasjonskort – potwierdzenie szczepienia (do wydruku ze strony helsenorge.no)
vaksine – szczepionka
vaksinedose – dawka szczepionki
vaksinepass – paszport szczepionkowy (Norwegia go nie wprowadziła)
vaksinert mot korona – zaszczepiony przeciwko COVID-19
varetransport – przewóz towarów
vaske hendene – myć ręce
visir – przyłbica ochronna
vurdering – ocena / przegląd (np. działań, środków)