Likestilling begynner hjemme, czyli równość zaczyna się w domu. Część 2

Raport „The Global Gender Gap…”. Gdzie jest największa, a gdzie najmniejsza równość płci?

Celem raportu jest ocena postępu w likwidowaniu różnic między płciami w czterech kluczowych obszarach: udział w życiu gospodarczym, edukacja, zdrowie i przeżywalność oraz uczestnictwo polityczne. Raport porównuje 146 krajów, prezentując stopień zamknięcia luki płciowej w procentach.

Norwegia na 3-cim miejscu, Polska na 51.

Rozpoczynając debatę na temat równości płci w poszczególnych krajach, warto zapoznać się z raportem The Global Gender Gap Report, corocznie publikowanym przez Światowe Forum Ekonomiczne (World Economic Forum). Dokument ten dostarcza kompleksowej analizy nierówności płci w 146 krajach, koncentrując się na czterech kluczowych obszarach:

• Uczestnictwo gospodarcze i możliwość zatrudnienia (różnice w wynagrodzeniach, dostęp do wyższych stanowisk i edukacji, udział kobiet na rynku pracy),
• Edukacja (dostęp do kształcenia na różnych poziomach, różnice w poziomie wykształcenia),
• Zdrowie i przeżywalność (długość życia, wskaźniki przeżywalności, dostęp do opieki zdrowotnej),
• Władza polityczna (udział kobiet w rządach i instytucjach decyzyjnych).

Jak wypadają Polska i Norwegia?

Z najnowszej edycji raportu, opublikowanej w 2024 roku, wynika, że Norwegia zajmuje trzecie miejsce, ustępując jedynie Islandii (1.) i Finlandii (2.). Jest jednym z krajów o najwyższym poziomie równości płci.

Tymczasem Polska plasuje się na 51. pozycji, za takimi krajami jak Mołdawia (13.), Mozambik (27.), Jamajka (37.), Peru (40.) czy Kolumbia (45.).

Wysoka pozycja Norwegii wskazuje na niewielką lukę płciową, szczególnie w obszarach wynagrodzeń, udziału w rynku pracy i dostępu do wyższego wykształcenia. Z kolei w Polsce wciąż istnieją znaczące różnice w płacach, możliwościach zatrudnienia oraz reprezentacji kobiet w polityce – zarówno na poziomie lokalnym, jak i krajowym.

Po co to wszystko?

Raport The Global Gender Gap Report 2024 podkreśla, że przy obecnym tempie zmian pełne osiągnięcie równości płci na świecie zajmie aż 134 lata.

Wyniki wskazują na kilka kluczowych tendencji:

• Kraje nordyckie wciąż przodują – Islandia zamknęła już ponad 93 procent luki płciowej.
• Największe wyzwania dotyczą udziału kobiet w polityce – na świecie zamknięto jedynie 22,5 procent tej luki.
• Równość płci ma wymiar ekonomiczny – badania wskazują, że pełne równouprawnienie w miejscach pracy mogłoby zwiększyć globalny PKB nawet o 20 procent.

Dodatkowo, Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) podkreśla, że kulturowe wzorce męskości mogą negatywnie wpływać na zdrowie psychiczne mężczyzn, co pokazuje, że równość płci to nie tylko kwestia praw kobiet, ale także kondycji całego społeczeństwa.

Jakie działania są potrzebne?

Raport zaleca konkretne kroki, które mogą przyspieszyć wyrównywanie szans:

• zwiększenie inwestycji w rozwój zawodowy kobiet,
• wprowadzenie bardziej otwartych polityk rekrutacyjnych,
• zwiększony dostęp do elastycznych form pracy, takich jak praca zdalna, co ułatwia kobietom powrót na rynek pracy po przerwach związanych z opieką nad dziećmi.

Co dalej?

W kolejnych odsłonach w postaci artykułów zaprezentujemy szczegółową analizę badań, metodologię oraz wnioski, jakie z nich płyną, a także omówimy aktualne projekty dotyczące równości płci w Polsce i Norwegii.

Artykuł powstał w ramach projektu „Likestilling begynner hjemme”, który jest realizowany dzięki dofinansowaniu norweskiego Bufdir (Barne-, ungdoms- og familiedirektoratet).