Jeśli chodzi o witaminy z grupy B, prawdopodobnie najbardziej znane są witamina B12, która pomaga zapobiegać anemii i utrzymywać zdrowe kości, oraz witamina B9 (kwas foliowy) – niezbędna w prawidłowym przebiegu ciąży.
Z kolei witamina B6 jest w pewnym sensie „zapomnianą witaminą”, zauważa dr Reem Malouf, neurolog z Uniwersytetu w Oksfordzie, który bada jej wpływ na aspekty poznawcze. Podobnie jak w przypadku innych witamin z grupy B (B12 i B9) stanowi ona niezbędny składnik odżywczy. Jednak naukowcy wciąż w pełni nie rozumieją jej wpływu na zdrowie psychiczne. Również mechanizm jej działania jest mniej poznany niż pozostałych witamin.
Witamina B6 bierze udział w wielu reakcjach chemicznych, które są ważne dla funkcjonowania układu nerwowego, w tym mózgu.
Wymienić tu można proces syntezy białek, aminokwasów oraz neuroprzekaźników. Odpowiada ponadto za prawidłowe funkcjonowania układu odpornościowego.
Witamina B6 jest również istotna z punktu widzenia ciąży i okresu opieki neonatalnej dziecka. Pomaga łagodzić poranne nudności oraz jest niezbędna dla rozwoju mózgu płodu i niemowlęcia. Niedobory witaminy B6 zostały powiązane z kilkoma schorzeniami neuropsychiatrycznymi, w tym drgawkami, migreną, stanami lękowymi, depresją i upośledzeniem pamięci.
Jaką rolę w zdrowiu psychicznym odgrywa witamina B6?
– Wpływ witaminy B6 na zdrowie psychiczne nie jest nową koncepcją – powiedziała Jess Eastwood, doktorantka psychologii żywienia z Uniwersytetu w Reading w Wielkiej Brytanii. W jednym z badań opublikowanych w lipcu Eastwood wraz ze współpracownikami przebadała ok. 500 studentów. Okazało się, że wśród tych, którzy przyjmowali wysokie dawki witaminy B6 (100 miligramów dziennie przez ok. miesiąc), uczucie odczuwalnego niepokoju było mniejsze w porównaniu z grupą przyjmującą placebo. Uzyskane wyniki sugerują, że witamina B6 może zatem odgrywać rolę w tłumieniu zwiększonej aktywności mózgu, co wpływa na niektóre zaburzenia nastroju.
Jednak wielkość próby użytej w badaniu była niewystarczająca.
– Ponadto do tej pory nie było wielu badań na temat tego, jakie witamina B6 (dostarczana z suplementów lub diety) powoduje zmiany w zdrowiu psychicznym – dodała Eastwood. A te, które były prowadzone, nie dowodzą związku przyczynowo-skutkowego.
Dodatkowo badanie ewentualnego wpływu witamin na zdrowie psychiczne stanowi spore wyzwanie również dlatego, że trudno jest określić ich wchłaniane do krwiobiegu.
Czy wszyscy powinni kupować suplementy zawierające witaminę B6?
Prawdopodobnie nie – uważają eksperci. Dla większości zdrowych dorosłych zalecane dzienne spożycie witaminy B6 wynosi od 1,3 do 1,7 miligrama.
Nasz organizm nie może sam wyprodukować witaminy B6, więc musimy ją dostarczać wraz z pożywieniem lub stosując suplementy. Jednak już sama zdrowa dieta dostarcza nawet więcej witaminy B6, niż jest to potrzebne większości zdrowych dorosłych – zauważa Tucker.
Jak dodaje badaczka, witamina B6 „jest szeroko dostępna w nieprzetworzonej żywności”.
Produkty takie jak tuńczyk, łosoś, ciecierzyca, drób, banany, pomarańcze, kantalupa i orzechy są jej doskonałym źródłem.
Przykładowo: jedna filiżanka ciecierzycy z puszki dostarcza 1,1 miligrama witaminy B6, zaś 3 uncje (ok. 85 g) pieczonej piersi z kurczaka dostarczają jej ok. 0,5 miligrama.
Większość suplementów diety zawiera zwykle znacznie wyższe dawki witaminy B6, niż jest to potrzebne. Dla niektórych tabletek dostępnych na rynku może to być nawet od 20 do 200 razy więcej.
– Przyjmowanie tak wysokich dawek witaminy B6 przez krótki czas prawdopodobnie nie będzie się wiązało z żadnymi negatywnymi skutkami – zauważa Tucker.
Jednak amerykański National Institutes of Health zaleca, aby dorośli przyjmowali nie więcej niż 100 miligramów dziennie tej witaminy.
Codzienne przyjmowanie większej dawki przez dłuższy czas może powodować osłabienie, drętwienie oraz ból w rękach i stopach. Ponadto może prowadzić do utraty kontroli nad mięśniami i nudności. Większość objawów ustępuje jednak po zaprzestaniu przyjmowania tak wysokich dawek.
Eksperci uważają, że jeśli martwisz się o poziom witaminy B6 w swojej diecie, warto poprosić lekarza o badanie krwi. Jeśli twój wynik jest na granicy lub wskazuje łagodny niedobór, objawy niedoboru mogą być niewielkie lub żadne. Ale jeśli niedobór staje się poważny lub długotrwały, może prowadzić do poważniejszych konsekwencji. Wśród nich są m.in. niedokrwistość mikrocytarna, depresja, dezorientacja, zmęczenie i osłabienie odporności. Objawy te mogą ustąpić po przywróceniu właściwego poziomu witaminy B6.
Do niedoboru witaminy B6 mogą przyczynić się także niektóre leki lub codzienne nawyki.
Metformina – lek stosowany w cukrzycy, niektóre leki na nadciśnienie, a także alkohol powodują, że organizm traci witaminę B6. – Może się wówczas okazać, że przyjmujesz mniej witaminy, niż potrzebujesz – zauważa Tucker.
– Osoby nadużywające alkoholu, palacze oraz przyjmujące pewne leki powinny bardziej zwracać uwagę na poziom witaminy B6 – dodaje badaczka. Osoby cierpiące na przewlekłą chorobę nerek, celiakie, wrzodziejące zapalenie jelita grubego lub chorobę Crohna również mogą być bardziej podatne na niedobór witaminy B6.
– Należy pamiętać, że osoby z niedoborem witaminy B6 mają tendencję także do niedoborów innych witamin z grupy B – zauważ Tucker.
Jeśli więc musisz uzupełnić swoją dietę suplementami, możesz przyjąć preparat, który zawiera wszystkie osiem witamin z grupy B w jednej tabletce.
– Ale jeśli nie masz niedoborów, prawdopodobnie nie musisz zażywać żadnego suplementu – dodaje Tucker.
Eastwood również się z tym zgadza.
– Popieram podejście „najpierw dieta” – powiedziała Eastwood. – Jeśli jesteś bardziej zmęczony, nie czujesz się sobą i sądzisz, że być może nie przyjmujesz odpowiednio dużo pokarmów zawierających witaminę B6, to może wskazywać, że powinieneś zmienić swój sposób żywienia i wprowadzić produkty zawierające więcej witaminy B6.
__________________
Artykuł oryginalnie pojawił się w ” The New York Times „